در این مقاله می‌خوانید:
آفت دهان چیست؟
گاهی برایتان اتفاق آفتاده که نقطه‌ای در دهانتان آزارتان می‌دهد، می‌سوزد، نمی‌توانید غذا بخورید یا حتی حرف زدنتان مختل می‌شود. وقتی علت را جستجو می‌کنید، با “زخم سفیدی” مواجه می‌شوید که “حاشیه قرمز رنگ” دارد. گاهی یک عدد زخم پیدا می‌کنید، گاهی بیشتر از یک عدد. گاهی اندازه زخم یا زخمها کوچکند، گاهی بزرگ و گاهی متوجه می‌شوید که در طول ماه بیش از یک بار دهانتان “به این شکل” زخم می‌شود. این زخم (ها)، به اسم آفت شناخته می‌شوند.
درباره آفت‌ها بیشتر بدانیم (انواع آفت دهان)
آفت زخم دهانی هست که میتواند به ۴ صورت در دهان دیده شود:
- مینور (یک عدد زخم که کمتر از یک سانتی‌متر قطر دارد و زخمش اسکار به جا نمی‌گذارد)
- ماژور (بیشتر از یک سانتی‌متر قطر دارد و زخمش دیرتر خوب شده و اسکار به جا می‌گذارد)
- هرپتی فرم (زیر یک سانت قطر دارد ولی شکل خوشه است و بالای ده زخم را می‌بینید)
- زخم مینور شدید (اندازه‌اش مانند مینور است اما زخمها دوره‌های مکرر و حضور بیشتر دارند)
علت اصلی آفت مشخص نیست ولی به نظر می‌رسد بروز ان با اختلال سیستم ایمنی مرتبط است همچنین وراثت ثابت شده‌ترین عامل بروز آفت است.
مهم‌ترین فاکتور‌های مرتبط با آفت دهان (دلیل بروز آفت دهان)
- عوامل ژنتیگ، نقایص هماتولوژیک و مشکلات ایمنی و برخی عوامل موضعی مثل تروما.
- برخی اختلالات خونی مثل کمبود آهن، اسید فولیک، B12 عامل موثری در بروز زیر گروه کوچکی از آفت است (۵ تا ۱۰ درصد بیماران).
- در بیماری‌های سوء جذب مثل سلیاک دیده می‌شود (در۵ تا ۱۰٪ موارد آفت کمبود آهن سرم، فولات یا ویتامین B12 وجود دارد)
- اضطراب، تروماهای موضعی در مخاط، قاعدگی، عفونت‌های تنفسی فوقانی، آلرژی، دوره‌های استرس روانی هم در بروز آفت موثر هستند.
اگرچه نظریه‌هایی درباره ارتباط میان آفت و عوامل میکروبی ویروسی وجود دارد اما در حال حاضر هیچ اطلاعات جامعی که بتواند آفت را با هر نوع میکرو ارگانیسم مرتبط کند وجود ندارد.
آفت محدود به مخاط دهان است و یک دوره پیش رس از سوزش به مدت ۲ تا ۴۸ ساعت قبل از بروز زخم دارد. سپس طی این دوره اولیه یک ناحیه قرمز موضعی ایجاد می شود که طی چند ساعت زخمی شده و بزرگ می‌شود. ضایعات منفرد، گرد، متقارن، کم عمق هستتد. بیشتر مخاط لب و گونه درگیر می‌شوند. اغلب بیمار ۲ تا ۶ زخم آفتی را در دوره بروز میتواند ببیند و در سال چندین دوره را تجربه می‌کند.
آفت کوچک معمولا ظرف یک هفته خوب می‌شود. آفت مینور آزار دهنده و آفت مکرر و ماژور ناتوان کننده‌اند. آفت ماژور، زخم عمیقی است که از یک سانتی‌متر بزرگتر است که هفته‌ها تا ماهها میتواند باقی بماند. اینها کند بهبود پیدا می‌کنند و اسکار به جا می‌گذارند. نوع هرپتی فرم، زخمهای کوچک پانچ مانندی است که در قسمتهای وسیعی از مخاط دهان پراکنده‌اند.
درصورت داشتن هرگونه پرسش درخصوص آفت دهان با ما در ارتباط باشید.
کلینیک سیتادل
آفت شایعترین زخم عود کننده دهانی است
بیمارانی که الگوی معمول آفت را ندارند، مثلا وقتی درگیر آفت شدید می‌شوند یا همراه آفت علايم و نشانه‌های دیگری دارند برای وجود یا رد بعضی بیماری‌های دیگر، بررسی آزمایشگاهی می شوند.
آفت درمان ندارد و تمام درمان‌ها علامتی و جهت کاهش درد و سوزش هستند. در موارد آفت مینور(خفیف) در حد ۲ تا ۳ ضایعه کوچک، استفاده از مخلوط دیفن هیدرامین و آلومینیوم ام‌جی برای بی حس شدن زخم توصیه می‌شود. همچنین می‌توان از بی‌حس کننده‌های موضعی متل پماد یا ژل لیدوکایین و بنزوکایین برای کاهش درد استفاده کرد. در موارد شدیدتر، با دستور پزشک از ترکیبات کورتون موضعی استفاده می‌شود یا دارو درمانی انجام می‌گیرد.
منبع: Burket’s Oral Medicine